EVDEN ÇALIŞMAK

Nevzat, Amerika'daki yüksek lisans eğitimini yarıda bırakıp Türkiye'ye döndüğünde, kendisine gelecek vaadeden bankadaki işinden ayrılan Melih'le birlikte risk dolu bu projeye atıldı. Cem de diğer işlerini bırakıp teklif edilen ortaklığı kabul etti. Kendilerini bekleyen zor günleri hiç bilmiyorlardı. Ufak bir adımla yemeksepeti.com'un uzun yolculuğuna başladılar. Burak ve Serkan, üniversite hayatları boyunca aldıkları eğitimi düşünmeyip mimarlık yapmaktan vazgeçtiler. Kurulu düzenlerini bozdular. Evden çalıştılar. Sıkıntı çektiler. Birlikte gittigidiyor.com adındaki hayallerinin peşine düştüler. Halil, internette kolay hatırlanmak ve ilerde marka olabilmek amacıyla bebek.com ismini satın aldı. Alan adlarını alabilmek için evini sattı. Bu sırada ekonomik krizle mücadele etti. Küçük şirketini kurduğunda elinde maddi hiçbir şey kalmamıştı. Çevresindeki herkes ona farklı gözle bakmaya başlamıştı. Bir çok kimse hayallerine ve yapacaklarına inanmıyordu. Onları bu yoldan çevirm

Gözlerini açmadan, başucunda bulunan cep telefonuna ulaştı. Sabahın köründe deli gibi çalıyordu. Bu vakitte kim? Hiç saygıları yok mu bu insanların diye geçirdi içinden. Tek gözünü açtı ekrandaki yazıyı görmek istedi. Cep telefonu karanlıkta yanıp sönüyordu. Pazartesi sabahı olmuştu. Dün gece kurduğu saat onu sıcak yatağından kaldırıyordu. Arayan kimse yoktu. Tuşlara bir kaç kez basıp, kafasını yastığın altına koydu, yorganı üstüne çekti, cep telefonuna sırtını dönüp gözlerini sıkıca kapadı. Yine bir iğrenç hafta başıydı. Bir kaç dakika yatakta durduktan sonra aniden kalktı. Ümitsiz ve yorgun omuzlarla banyoda yüzünü yıkadı, elbise dolabından en temiz gömleğini seçti. Ütüleyip ütülememe konusunda kararsız kaldı. Sonra kravatını taktı, yerdeki Cuma gününden kalan çoraplarını giydi. Sahne giysileri nerdeyse tamamdı. Elleri yüzüne gitti, sakalları ellerine batacak kadar uzamışlardı. Ceketini çıkardı, kravatını gevşetti, köpüğü hızlıca yüzüne sürdü, dikkatsizce traş oldu. Acele ile ceketi

Google.com ismi Milton Sirrota tarafından bulunan, Kasnel ve James Newman’ın yayınlamış oldukları “Matematik ve Hayal Gücü” adlı kitapla ünlenen googol kelimesinin üzerinde oynanmasıyla bulunmuştur. Google bugün için her ne kadar vazgeçemeceğimiz siteler arasında yer alıyorsa da geçmişi 1995’lere kadar dayanmaktadır. İki üniversite öğrencisi Larry Page ve Sergey Brin ilk olarak üniversiteyi tanıtma turlarında birbirleri ile tanışıyorlar. İnternet sitelerinde anlatıklarına göre her iki karakter birbirleri ile hiç anlaşamıyor ve sürekli münakaşa ediyorlar. Stanford üniverstesi bilgisayar bölümü öğrencileri ve Google.com’un kurucuları olan iki girişimcinin birbirleri ile farklı fikirlere sahip olmaları belki de ortaya bugün kullandığımız gelişmiş arama motorunun ortaya çıkmasını sağıyor. 1996 yılı Ocak ayında Larry ve Sergey “BackRub” adlı arama motoru için birlikte çalışmaya başlarlar. “BackRub” adı arama motorunun sitelerden geriye dönük bağlatıları analiz etmesi fikri üzerine kurulur

Sadece bir patron vardır; o da müşteridir. Ve o, sadece parasını başka birşeye harcayarak, şirketteki herkesi kovabilir. Sam Walton Pazarı analiz etmemiş, pazarlama planını oluşturmamış, yönetim ve organizasyon yapısını düşünmemiş iş fikirlerini fikir aşamasındayken cevapsız sorularla karşılıksız bırakmak çok kolaydır. Bana gelip internet projelerini anlatanları dikkatlice dinledikten sonra ilk sorum “Müşteri neden sizden satın alsın? ve Nasıl para kazanacaksınız?” olur. Cevapları çoğunun “daha iyi yapacağız ve abi işte reklam alırız. Bu sektördekiler reklamı verdiler mi döndürürüz” cevapları olur. Reklam ve daha iyi yaparız girişimcilerin bataklığı gibidir. Değer önerilerini ve gelir modellerini ölçülemeyen daha iyi olmaya ve reklama dayandıran bir çok site zor duruma düşmüşlerdir. Alternetif gelir kaynakları olmayan projeler ayakta kalmakta zorlanırlar. Fikir aşamasında iken iş modelinizin anahtar bileşenlerini iyi düşünün. Bu iş planınızı çok daha kısa sürede yapmanızı sağlayacak

İki ortak Eylül 2000’de sadece bu projeye odaklanarak işe başlarlar. Melih sitenin kodlaması, Nevzat ise daha çok tasarımı ile uğraşır. Melih ve Nevzat her ikisi de bilgisayar mühendisliği mezunu oldukları için restoran tarafını çözecek üçüncü bir ortak aramaya başlarlar. İşin bu giriş aşamasında maaşla çalışacak birisi değil projeye inanacak, işi sahiplecenecek birisi gereklidir. Bir çok kişiyle görüşürler. En sonunda Melih’in arkadaşı Cem ile konuşurlar. Cem Los Angeles ve Paris bulunmuş üniversitelere orada başlamış, daha sonra Bilgi Üniversitesinde reklamcılık konusunda tekrar lisans programına başlamıştır. Boğaziçi mezunu değildir. Nevzat kan uyuşmazlığı olup olmayacağını düşünür. Aklında ilk aşamada soru işaretleri olsa da Cem ilk ay işi hemen sahiplenir ve projeyi sonuna kadar götüreceğini her ikisine de gösterir. Üçüncü ortak da Aralık 2000’de bulunmuştur. Cem kodlama ve tasarım aşamalarında işe katılır. İşe dahil olur olmaz restoranlarla konuşmaya ve sözleşmeler yapmaya başl

Girişimin ilk giriş kısmında Nevzat Yüksek Lisansı yarıda bırakmıştır, Melih Citibank’tan ayrılmış her ikisi de büyük risk almışlardır. Sadece bu yeni işe odaklanmışlardır. Bunun yanı sıra yapacakları iş modeli ile sadece belli bir noktayı hedeflemişlerdir. Yemek dağıtımı ile ilgileneceklerdir. Bunun yanında tencere, tava, mutfak malzemesi satmayacaklardır. İş modelleri yemek siparişleri üzerinedir. Böylece ikinci odaklanmalarını da gerçekleştirmişlerdir. Siz de internet üzerinde yeni bir şirket kurmayı düşünüyor olabilirsiniz. Sakın“Internet çok hızlı zaman yok düşündüğümüz fikir ölebilir hemen fizibilite yapmadan girmeliyiz” yalanına inanmayın. Her türlü riski hesaplayın. Pazar koşullarını iyi analiz edin. Müşterilerin neden internetten satın almayı tercih edeceklerini düşünün. Yani Japonlar gibi planlayın, Akdeniz’li gibi acele karar verip hızla uygulamaya geçmeyin. Burada bahsedilen hız hep nisbidir. Tabi ki hızlı olmak zorundasınız bir internet projesini 4 yıl içinde ortaya çıka

Bir insan kendini adadığında ilahi taktir de o yönde hareket edecektir Tüm olaylar diğer bir olayı desteklemek için oluşur ve aksi taktirde hiçbir zaman ortaya çıkmaz. Bir akarsu boyunca oluşan tüm olaylar sadece bir karardan doğar. Hiçbir insanın hayal edemeyeceği tüm umulmadık durumlar, oluşumlar ve maddi destek bu şekilde elde edilebilir. Elinizden geleni ve hayal edebileceğiniz herşeyi yapmaya hemen başlayın. Cesaret; deha, güç ve büyüyü de içinde saklar. Şimdi başlayın. Goethe Girişimcilik veya internet üzerinden girişimcilik için hiç bir zaman geç değil ancak başarı için kritik bazı faktörler duruyor önünüzde. İlginç bir fikriniz varsa siz de bunu yapmak istiyorsanız hatta bunun için birkaç arkadaşınızın da aklını çeldiyseniz artık tek işiniz bu yeni fikir olmalı. İşinizden ayrılacaksınız, bugün ne yapıyorsanız artık onu yapmayacaksınız, risk almaya hazır olmanız gerekli, ne kadarlık risk aldığınızı hesaplayacaksınız. İnternet üzerinde bir girişimcilik faaliyeti için konu edilen

Kaynak: Picassomio Bir diğer başlangıç öyküsü de oyuncax.com sitesinin kurucusu arkadaşım Kadri’nin şimdiye kadar yaptıkları. (aslında gerçek adı Kadri değil ama şu anda bir işyerinde hala çalıştığı için ona bu sayfalarda hep Kadri diyeceğiz) Kendisi Bağcılar Endüstri Meslek Lisesi Elektrik bölümünden mezun. Üniversite sınavında ilk girişinde 2 senelik yüksek okulu kazanmasına rağmen gimeyince ikinci girişinde şansı çok düşüyor ve üniversiteye başlayamıyor. Türk Hava Yollarında 2 ay staj yaptıktan sonra Şişhane’deki bir elektrik taahüt şirketinde çalışmaya başlıyor. 1990-1997 yılları arasında elektrik işinin tüm aşamalarında bulunuyor. Askere gidip geldikten sonra ise kendi işini kurması gerektiğini düşünüyor. THY’da stajda tanıştığı arkadaşı ile birlikte Kocasinan’da 2000 yılında internet kafe açıyorlar. Bu sırada daha önceden tanıştığı internet bilgisini daha da derinleştirme fırsatı buluyor. Internet kafeyi işletirken aklında olmamasına rağmen şu anda çalıştığı şirkette arkadaşla

Cam Sanatı, Teal Rowe Glass, Kaynak: Teal Rowe Fikir aşaması tamam da eğer projenizdeki tüm riskleri hesapladığınızı düşünüyorsanız belki yanılıyor olabilirsiniz. Nevzat yemeksepeti.com fikrini yapmak için Amerika’dan geri döndüğünde, Melih Citibank’dan ayrılıp fikre katıldığında ne Kasım 2000 ne de Şubat 2001 krizlerini görmüşlerdi. Yeni bir girişimdeki risklerin yanı sıra bir de dışsal riskler onları avlamıştı. Murphy kuralları. 3 nolu yasa “Eğer birkaç şeyin ters gitme olasılığı varsa, en fazla zarar verebilecek olan ters gidecektir” Internet üzerinde küçük bir site bile açmak ve bunu işletmek gerçekten çok zordur. Ayakta kalan ve belli bir model ile yaşayan sitelerin arkasındaki ekibi her zaman kutlamak lazım. Küçücük bir sitenin bile gider ve gelir kalemleri olur. Bunlar siteye girer girmez görülmez. Hele operasyonel işlemler inanılmaz olur ne ziyaretçileri ne de bu siteyi inceleyen diğer girişimciler bunu göremeyebilirler. Müthiş fikir oradadır ve yapmak için çok az kalmıştır.

Yakın arkadaşım Kerim’in eşi Ayça doğum yaptıktan sonra evden çalışabileceği bir internet fikrini başlattı. Yeni doğan bebeklere gönderilebilecek hediye sepetlerini kendisi evde yapmaya ve bunları ilkhediyem.com sitesi üzerinden satmaya başladı. İlk önce site için minigift.com adını almışlardı. Karşılıklı konuşmalarımızdan sonra çok geç olmadan site isimlerini ilkhediyem.com olarak değiştirdiler. Başlangıçta site çok basit bir iki ürünle başladı, zamanla ağızdan ağıza yayılmaya başladı. Ayça bu sırada hep evden çalıştı. Zaman zaman Kerim’in ofisini de kullansa da esas mekanı evi, minik Eren’in yanıydı. Ayça bu işe başladığında internet bilgisi çok fazla değildi, zamanla bilgisini geliştirdi. Site üzerinden satış yapmak için kredi kartı yerine telefonla siparişleri alıyordu. Bu hem müşterilerin hem de Ayça’nın kolayına geliyordu. Müşterilerle bire bir konuşmak müşterilerin güven kazanmalarını sağlıyor, isteklerini takip açısından da daha verimli olabiliyordu. Bu yöntem internetin kaldır

Andaman Sea, kaynak: Allposters.com Siz de internet üzerinde yeni bir şirket kurmayı düşünüyor olabilirsiniz. Sakın“Internet çok hızlı zaman yok düşündüğümüz fikir ölebilir hemen fizibilite yapmadan girmeliyiz” yalanına inanmayın. Her türlü riski hesaplayın. Pazar koşullarını iyi analiz edin. Müşterilerin neden internetten satın almayı tercih edeceklerini düşünün. Yani Japonlar gibi planlayın, Akdeniz’li gibi acele karar verip hızla uygulamaya geçmeyin. Burada bahsedilen hız hep nisbidir. Tabi ki hızlı olmak zorundasınız bir internet projesini 4 yıl içinde ortaya çıkartıyorsanız zor durumda kalabilieceğiniz gibi 15 gün içinde sitenizi şıp diye açmaya çalışıyorsanız bilin ki her iki uç durumda da sizi sorunlar bekleyecektir. Yemeksepeti.com fikri çok çekici olmasına rağmen Nevzat’ın restoranlarla birbir konuşması, başladığı ilk günden beri iş planını yapması bunun iyi bir örneğidir. kaynak: Big sky cruise Yemeksepeti.com fikri Amerika ve Avrupa’da uygulanan bir modeldi. Nevzat ve Melih

Antigua and Bird Island, kaynak: CdIslands.com Artık sıra çalışacak ortak bulmaya gelmiştir. Çevresine şöyle bir bakar. Fikrinin çalıcağını düşündüğü için de projeyi herkese anlatamaz sadece en yakın arkadaşlarını seçer. Onlara ortak olup olmayacaklarını sorar. Bir çoğu kabul etmez. Sonra üniversite yıllarında dalış klübünden tanıştığı sohbet etmekten zevk aldığı alt sınıftan arkadaşı Melih’i Kemer’den telefonla bulur, projesinden bahseder. Melih yaz tatilindedir. Hatta paniğe kapılması için fırsatı kaçırmak üzere olduğunu da şaka yollu ekler. Melih, Nevzat’ın tam tersine Boğaziçi Bilgisayar bölümünü ikincilikle bitirmiş, Avusturya Lisesi mezunu, çalışkan dersleri sürekli takip eden, ama sosyal etkinlikleri de kaçırmayan bir öğrencidir. Üniversite tatillerinde Almanya’da Alldos Eichler’de ve İstanbul Microsoft’ta stajlarını yapar. Mezun olduktan sonra da Citibank’a girer. Hazine bölümünde “Sistem Yönetici Yardımcısı” olarak çalışmaya başlar. Boğaziçi Üniversitesi Güney Kampüs Meydanı,

Eğer yenildiğini sanıyorsan yenilmişsindir Girişmeye cesaretin yoksa girişemezsin Başarmak ister ama başaramayacağını sanırsan, hiç şüphen olmasın, başaramazsın Harpte muhabereleri kazananlar, her zaman daha güçlüler veya daha hızlı koşanlar değildir Er veya geç, başarmış bir kimse başaracağına inanmış bir insandır. Anonim 2001 yılı Ocak ayında İTÜ Taşkışla Mimarlık fakültesinin hemen yanındaki Deneme Bilim Merkezinde İnternet Teknolojileri Derneğinin “B2C Türkiye Deneyimleri Olanaklar, Sorunlar” konulu panele konuşmacı olarak katılmıştım. Eğitim, panel veya konferanslara katılığım zaman performansımı sunumum sonrasında benimle konuşmak isteyenlerin sayısı ile ölçerim. Eğer kimse sunum sonrasında soru sormaya gelmiyorsa, felaket olmuştur. Kürsüden inmeme fırsat kalmadan dinleyiciler bana doğru yöneliyorlar ve ardı ardına sorular soruyorlarsa iyi bir sonuç sayabilir kendimle o akşam gurur duyabilirim. Deneme Bilim Merkezinde saat 2’de başlayan sunumunda bugün ne dediğimi bu satırları y

Internet üzerinde iş yapmak 1999 sonlarında o kadar çekiciydi ki bir çoğunuz o zamanlar girişimciliğiniz üzerine kahve muhabbetlerinde, öğle yemeğinde veya asansörlerde bu sohbeti belki yapmışsınızdır veya kulak misafiri olmuşsunuzdur. - Eee ne diyorsun bu fikire? Internet üzerinden bunu yapabiliriz - Evet gerçekten çok ilginç. Yapalım ama nasıl? - Bir site kurmamız lazım. Bu iş tutarsa, bankacılığı da bırakır şirkete geçeriz. - Tutmazsa işe devam ederiz. Yani riske girmeyiz. - İşte bir isim bulalım - Ne zaman açıyoruz, sitenin adını düşünelim o zaman Gazetelerde, dergilerde, kitaplarda yer alan başarılı yabancı şirketlerinin hikayelerini okuyup siz de kendi işinizi kurmayı düşündünüz mü? İnternet üzerinde çalışacağını düşündüğünüz bir fikriniz var mı? Peki nasıl başlayacağınızı neler yapacağınızı biliyor musunuz? Yurtdışında yaşanan başarı öykülerini bire bir Türkiye şartlarına oturtmak o kadar zor ki, hayalini kurmak bile bazen imkansız hale geliyor. Bir kere biz de evlerin garajl

“Kişiselleştirme” hikayesini daha önce mutlaka duymuşsunuzdur. Internet’in hayatımıza hızla kattığı bir kavram “kişiselleştirme”. Son 5 yıldır sürekli bundan bahsediyoruz. Durup ne kadar kullanılıyor ve bize neler kazandırıyor diye düşündünüz mü? “Kişiselleştirme” bize internet zamanında çok şeyler kazandıracaktı. Bize özel reklamlar, hizmetler, ürünler ve daha birçoğu bu sihirli kavram ile gelecekti. Peki gerçekten bu kadar büyülü bir etki yaptı mı? Neler kişiselleştiriliyor? Ne kadar kişiselleştiriliyor? Ve tabi tüm bunların sonuçları neler oluyor? Şimdiye kadar bu konu üzerine yurtdışında epey bir araştırma yapılmış Kişiselleştirme ve müşteri memnuniyeti hakkında positif ilişkiler bulunmuş. Ancak kişiselleştirme konusunda hala bazı soru işaretleri yok değil. Türkiye’deki internet kullanıcıları ile yapılmış ve yakın bir zamanda Sorbonne Üniversite’sinde Master projesi olarak sunulacak tez bize çok ilginç sonuçlar ortaya koyuyor. Kişiselleştirme ve demografik özellikleri kıyaslıyan

Bir insan kendini adadığında ilahi taktir de o yönde hareket edecektir Tüm olaylar diğer bir olayı desteklemek için oluşur ve aksi taktirde hiçbir zaman ortaya çıkmaz. Bir akarsu boyunca oluşan tüm olaylar sadece bir karardan doğar. Hiçbir insanın hayal edemeyeceği tüm umulmadık durumlar, oluşumlar ve maddi destek bu şekilde elde edilebilir. Elinizden geleni ve hayal edebileceğiniz herşeyi yapmaya hemen başlayın. Cesaret; deha, güç ve büyüyü de içinde saklar. Şimdi başlayın. Goethe

Eğer yenildiğini sanıyorsan yenilmişsindir Girişmeye cesaretin yoksa girişemezsin Başarmak ister ama başaramayacağını sanırsan, hiç şüphen olmasın, başaramazsın Harpte muhabereleri kazananlar, her zaman daha güçlüler veya daha hızlı koşanlar değildir Er veya geç, başarmış bir kimse başaracağına inanmış bir insandır. Anonim

Evden çalışma denilince bir çoğumuzun aklına şu anda çalıştıkları işten ayrılarak evden, internet üzerinden yurtiçine, yurtdışına birşeyler satmak geliyor olabilir. Yabancı dergilerde evden çalışanlar konusunda o kadar çok yazı yazıldı ki bizlerin etkilenmemesi ve merak etmemesi düşünülemez. Evden çalışma denilince aklımıza gelen diğer kavram ise yeni kuracağımız işin başlangınç noktasının ofis kurmak yerine ev olması geliyor. Yani güzel bir fikrimiz var ama yeni bir şirket kurup, ofis tutup yüksek masrafları ilk başta karşılayamacağımızı düşünüyorsak evden çalışmaya başlar büyürse ofise geçeriz fikri de bir çok girişimcide hakim olabilir. Bunun yanı sıra bir de kurumlarda çalışanların iş yerlerine gitmeden evlerinden günlük işlerini yürütmeleri de evden çalışma içine giriyor. Burada garajlarımızın olmaması sebebiyle girişimcilerin ilk aşamada evlerinden nasıl bir işe nasıl başlayabileceklerini ve bu fikiri nasıl başarılı hale getirebilecekleri anlatacağız. Yakın arkadaşım Kerim’in eşi